چارلز دیکنز

چارلز دیکنز نویسنده‌ی شناخته شده انگلیسی متولد ۷ فوریه‌ی ۱۸۱۲- برجسته‌ترین رمان‌نویس انگلیسی دوره‌ی ویکتوریا بود. او را با آثار شاخص و متنوعی همچون «الیور تویست»، «آرزوهای بزرگ» و «دیوید کاپرفیلد» می‌شناسند. اغلب اتفاقات و رخدادهای کتاب‌های چارلز دیکنز برگرفته از زندگی واقعی خودش هستند.

به گزارش پایگاه خبری هنری بُراق حامیم، چارلز دیکنز (Charles Dickens)، با نام کامل چارلز جان هافِم دیکنز، در ۷ فوریه‌ی ۱۸۱۲ در انگلستان به دنیا آمد. پدر او کارمند یکی از ادارات سازمان نیروی دریایی پادشاهی بریتانیا بود. او همیشه تلاش می‌کرد که خانواده‌شان را به عنوان خانواده‌ای مرفه و ثروتمند به دیگران بشناساند و در این راه حتی دست به فریب و نیرنگ با گرفتن وام و قرض می‌زد. به دلیل همین نیرنگ‌ها و بدهی‌ها بود که پدر چارلز دیکنز مدتی را هم در زندان گذراند. در آن زمان اگر کسی به دلیل بدهی راهی زندان می‌شد، تمام اعضای خانواده‌اش را نیز با او به زندان می‌فرستادند. این قانون شامل حال خانواده‌ی دیکنز نیز شد و تنها چارلز دیکنز که در آن زمان ۱۲ سال داشت، از زندان رفتن معاف شد.

این اتفاق بار زیادی را روی دوش چارلز دیکنز جوان گذاشت. حالا او باید تمام بدهی‌های پدر و مخارج خودش را تأمین می‌کرد. به همین دلیل به کارخانه‌ی واکس‌سازی رفت و تا آزادی پدر، در آنجا به کار مشغول شد. او پس از آزادی پدر مجدداً توانست به مدرسه بازگردد و تحصیل را ادامه دهد.

ورود چارلز دیکنز به جهان بزرگسالی

پس از پایان دوران مدرسه، چارلز دیکنز که همیشه دوست داشت هنرپیشه شود، به طور اتفاقی سر از جهان روزنامه‌نگاری درآورد و در این شغل نیز پیشرفت خوبی کرد. تا جایی که زمانی که تنها ۲۰ سال داشت او را به عنوان روزنامه‌نگاری موفق می‌شناختند. ورود چارلز دیکنز به شغل روزنامه‌نگاری، سبب آشنایی‌اش با چهره‌های مختلف و ایجاد ارتباط با انسان‌ها شد.

چارلز دیکنز نخستین بار در سال ۱۸۳۳ اقدام به انتشار متن اولیه‌ی یکی از نوشته‌های خود با عنوان «ناهار در پوپلار» کرد و پس از استقبال از آن، نوشته‌های دیگری را نیز به انتشار رساند. همچنین به دلیل شغل روزنامه‌نگاری، در روزنامه‌ای به عنوان سردبیر فعالیت می‌کرد و جالب اینکه کتاب «الیور توئیست» را به صورت بخش‌بخش در همین روزنامه منتشر کرد. با گذشت زمان، به شهرت او به عنوان نویسنده افزوده شد و چارلز دیکنز توانست پا به عرصه‌ی نویسندگی بگذارد و در آن به فعالیت بپردازد.

در همین دوران بود که دغدغه‌های اجتماعی به جمع دغدغه‌های چارلز دیکنز در زندگی اضافه شد و او توانست در طول عمر پربار خود به فعالیت‌هایی در حوزه‌ی کار کودکان و بدرفتاری با زنان بپردازد. چارلز دیکنز بعد‌ها توانست از نوشته‌هایش در هنر تئاتر نیز استفاده کند و هزینه‌ی فروش بلیت آن تئاترها را به مؤسسات خیریه ببخشد.

چارلز دیکنز در سرتاسر عمر پربار خود، از شهرتش به عنوان یک نویسنده برای انجام فعالیت‌های اجتماعی و کنشگری استفاده کرد.

نویسندگی برای چارلز دیکنز در دوران میان‌سالی و آخرین سال‌های زندگی به نوعی اعتیاد تبدیل شده بود. با اینکه اوضاع جسمی او روزبه‌روز رو به وخامت می گذاشت، نوشتن را رها نمی‌کرد. سرانجام در سال ۱۸۷۰، چارلز دیکنز در حالی که برای خود سیر مطالعاتی منسجمی تعریف کرده بود، بر اثر سکته‌ی قلبی ناگهانی از دنیا رفت.

بهترین کتاب‌های چارلز دیکنز

اغلب آثار چارلز دیکنز توانسته‌اند به شهرت و استقبال بالایی میان خوانندگان دست پیدا کنند. بخشی از داستان‌های او، از جمله داستان الیور تویست، ابتدا به صورت پراکنده و سریالی در روزنامه‌ها و مجلات چاپ می‌شدند و برای انتشار به عنوان کتاب، مجدداً گردآوری شده‌اند. در ادامه به معرفی فهرستی از بهترین کتاب‌های چارلز دیکنز می‌پردازیم:

کتاب سرود کریسمس (A Christmas Carol) اثری‌ برجسته در ادبیات انگلستان که تقریباً برای تمام مردم دنیا شناخته‌شده است. این کتاب داستان پیرمردی به نام «اسکروج» را روایت می‌کند که زمانی که شهر با شادی و نشاط به استقبال سال نو می‌رود، خودش را با حرص و طمع در خانه زندانی کرده است. چارلز دیکنز، با روایتی سرشار از تخیل و طنزی تلخ، شخصیت اسکروج را از پیرمردی خسیس و بدطینت به انسانی شریف و مهربان تبدیل می‌کند.

کتاب دیوید کاپرفیلد (David Copper field) یکی دیگر از بهترین آثار چارلز دیکنز است. این کتاب درباره‌ی تولد تا میان‌سالی فردی به نام «دیوید کاپرفیلد» است. خود چارلز دیکنز شخصیت کودکی دیوید را شخصیت مورد علاقه‌ی خود می‌داند. بسیاری از منتقدان معتقدند اتفاقات این کتاب از زندگی واقعی چارلز دیکنز الهام گرفته‌اند.

کتاب روزگار سخت (Hard Times) در سال ۱۸۵۴ منتشر شده است و یکی از آثاری‌ است که می‌توان دغدغه‌های اجتماعی و انسانی چارلز دیکنز را به‌خوبی در آن دید. این کتاب نتیجه‌ی مشاهده‌گری‌های چارلز دیکنز از زندگی کارگران و رابطه‌ی آن‌ها با کارفرمایانشان در کارخانه‌های صنعتی‌ است.

کتاب الیور تویست (Oliver Twist) که یکی از پرفروش‌ترین رمان‌های جهان به‌شمار می‌آید، داستان پسری یتیم و فقیر را روایت می‌کند که روزی تصمیم می‌گیرد از نوانخانه‌ای که در آن زندگی می‌کند فرار کند. غافل از اینکه در جهان بیرون حوادث و رخدادهای دیگری در انتظار اوست. در این کتاب نیز می‌توانیم تأثیر کار زودهنگام و رخدادهای سخت زندگی چارلز دیکنز را بر قلم و نوشته‌هایش ببینیم. 

سبک نگارش و دیدگاه‌های چارلز دیکنز

روزهای روزنامه‌نگاری به تمرین خوبی برای تقویت قلم چارلز دیکنز تبدیل شدند. او از طریق روزنامه‌نگاری آموخت پدیده‌ها را همان‌گونه که هستند، صادقانه و با جزئیات، ببیند و بتواند به سلسله‌اتفاق‌های پشت هر رخداد توجه کند. تحلیل‌های دقیق و عمیقی که چارلز دیکنز در نوشته‌هایش از اشیا، افراد و محیط‌ها ارائه می‌کند گواه همین مسئله‌اند. در این بین شاید بتوان توجه چارلز دیکنز به محیط و شهر را بیشتر از سایر عناصر در نظر گرفت. داستان‌های او صرفاً مجموعه‌ای از شخصیت‌ها و حوادث نیستند، بلکه هر شخصیت در بافت محیطی که در آن رشد می‌کند شناخته می‌شود و ویژگی‌های منحصر به همان بافت را از خود بروز می‌دهد.

نکته‌ی دیگری که می‌توان در نوشته‌های چارلز دیکنز دید، توجه او به مسئله‌ی فقر و تأثیر آن بر انسانیت آدم‌هاست. شخصیت‌های داستان‌های او درست مانند دوران کودکی خودش از دل رنج و تبعیض اجتماعی سر بر می‌آورند و رنجی مشابه آنچه را او در کودکی تحمل کرد به دوش می‌کشند. آثار چارلز دیکنز را می‌توان به نوعی، آیینه‌ی زندگی پرفراز و نشیب خود او قلمداد کرد. 

اقتباس‌های سینمایی و فرهنگی از آثار چارلز دیکنز

با وجود گذشت صد سال از نگارش کتاب‌های چارلز دیکنز، آثار او همچنان منبع الهام بسیاری از اهالی فرهنگ و هنر هستند. در ادامه چند نمونه از این اقتباس‌ها را معرفی می‌کنیم:

• کتاب سرود کریسمس در صدر جدول اقتباس‌های سینمایی قرار دارد. از این اثر یک بار در سال ۱۹۸۳، انیمیشنی کوتاه برای کودکان ساخته شد. همچنین در سال ۱۹۵۱ فیلم سینمایی بلندی از آن ساختند، و آخرین اقتباس از این کتاب در سال ۲۰۰۹ در فیلمی سه‌بعدی به همین نام و با نقش‌آفرینی جیم کری رخ داد.
• کتاب الیور تویست نیز یکی دیگر از آثار چارلز دیکنز است که مورد استقبال کارگردانان سینما قرار گرفت. در سال ۱۹۶۸ فیلمی با نام «الیور!» با اقتباس از این کتاب ساخته شد. این اثر توانست در یازده بخش نامزد جایزه‌ی اسکار شود و شش جایزه‌ی اسکار از جمله اسکار بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را از آن خود کند. از این کتاب در سال ۱۹۴۸ نیز یک فیلم سینمایی با همین نام ساخته شد که به عنوان بهترین اقتباس از کتاب الیور تویست چارلز دیکنز شناخته می‌شود. این فیلم جزو ۱۰۰ فیلم برتر انگلیسی از نگاه انجمن فیلم بریتانیاست.
• کمپانی بی بی سی در سال ۲۰۰۸، مینی سریال «دوریت کوچولو» (Little Dorrit) را راهی بازار کرد و با این سریال توانست نامزد جایزه‌ی ایمی شود.
• «خانه‌ی غم‌زده» (Bleak House) اقتباس تلویزیونی دیگری از داستان‌های چارلز دیکنز است که در سال ۲۰۰۵ ارائه شد. این اقتباس تلویزیونی نیز توانست در دو بخش نامزد جایزه‌ی گلدن گلوب شود.

منبع: britannica.com/