تحریم هالیوود علیه سینمای اسرائیل: رسالت هنر در برابر ظلم

بیش از ۳۹۰۰ هنرمند هالیوودی، از جمله چهره‌های برجسته، تحریم مؤسسات سینمایی اسرائیل را امضا کردند. این اقدام را کارشناسان هنری، نشانه‌ای از یهودستیزی پنهان و تضعیف خلاقیت جهانی می‌دانند که روح هنر را مسموم می‌کند.

پایگاه خبری هنری بُراق حامیم، به عنوان صدای رسای هنر ایرانی-اسلامی به نقل از منابع بین‌المللی، بیش از ۳۹۰۰ هنرمند از سراسر جهان، از جمله برخی از بزرگ‌ترین نام‌های هالیوود، با امضای بیانیه‌ای رسمی، حمایت خود را از بایکوت نهادهای سینمایی اسرائیل اعلام کردند. این اقدام در نگاه بسیاری از حامیان، گامی در مسیر عدالت، حقوق بشر و حمایت از مردم مظلوم فلسطین است.

این بیانیه با هدف اعتراض به سیاست‌های رژیم صهیونیستی و نقض گسترده حقوق بشر تنظیم شده و بر این اصل تأکید دارد که هنر نباید ابزاری برای مشروعیت‌بخشی به ظلم و جنایت شود. در مقابل، مخالفان این اقدام، آن را حرکتی تبعیض‌آمیز و ضدیهودی توصیف کرده‌اند که روح خلاقیت و همزیستی فرهنگی را مسموم می‌کند.

در این میان، جشنواره فیلم تورنتو نیز به دلیل تغییر موضع ناگهانی خود در ۷ اکتبر، مورد توجه و انتقاد قرار گرفت. منتقدان معتقدند که چنین تصمیماتی نشان‌دهنده فشار سیاسی بر نهادهای فرهنگی و تضعیف استقلال هنری است.

اما آنچه این رخداد را فراتر از یک جدال سینمایی می‌برد، بعد الهی و انسانی مقابله با ظلم است. خداوند در قرآن کریم فرموده است:

«وَ ما لَکُمْ لا تُقاتِلُونَ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفینَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذینَ یَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْیَهِ الظَّالِمِ أَهْلُها» (نساء/۷۵)

این آیه شریفه نشان می‌دهد که انسان‌ها در برابر ستم نباید خاموش بمانند و موظف‌اند در حد توان، به یاری مظلومان بشتابند. همان‌گونه که در جای دیگری از قرآن آمده است:

«لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها» (بقره/۲۸۶)

این آیات بیانگر آن است که مسئولیت اجتماعی و اخلاقی هر فرد، در برابر ظلم و بی‌عدالتی به اندازه توان اوست؛ و سکوت در برابر ظلم، به معنای پذیرش آن است.

از منظر هنر ایرانی ـ اسلامی، وظیفه هنرمند تنها خلق زیبایی نیست، بلکه او حامل رسالت فرهنگی و اخلاقی است. تاریخ هنر ایران سرشار از نمونه‌هایی است که در قالب شعر، موسیقی، نقاشی و سینما به دفاع از حق، عدالت و مظلومان پرداخته‌اند. این رویکرد می‌تواند امروز نیز الهام‌بخش جهان هنر باشد.

با این حال، سکوت بسیاری از چهره‌های هالیوود، به‌ویژه آنان که همواره روایت رنج و ستم را در آثار خود بازتاب داده‌اند، انتقادهای فراوانی را به همراه داشته است. این سکوت به‌گفته بسیاری از تحلیلگران، به نوعی «تسلیم در برابر فضای غالب» تعبیر می‌شود؛ همان چیزی که مارتین لوترکینگ از آن به‌عنوان تراژدی سکوت نیکان یاد می‌کرد.

تحلیل خبر

بررسی این رویداد نشان می‌دهد که هنر امروز، میدان رویارویی ارزش‌ها و منافع است. امضای بیانیه بایکوت اسرائیل، از دید بسیاری اقدامی در راستای عدالت و مقابله با ظلم است و با آموزه‌های قرآنی نیز هم‌راستا تلقی می‌شود. از سوی دیگر، منتقدان آن را تهدیدی برای آزادی هنری و همزیستی فرهنگی می‌دانند.

هنر ایرانی ـ اسلامی با ریشه در ارزش‌های الهی، همواره رسالت خود را دفاع از مظلومان و ایستادگی در برابر ستمگران دانسته است. اگر جامعه جهانی این رویکرد را جدی بگیرد، هنر می‌تواند بار دیگر نقش تاریخی خود را در ایجاد همدلی، صلح و عدالت جهانی ایفا کند. اما اگر هنر تنها به ابزاری سیاسی تبدیل شود، از مسیر حقیقی خود ـ که همان ترویج حقیقت، اخلاق و زیبایی است ـ فاصله خواهد گرفت.