اردیبهشت ۲۹, ۱۴۰۳

بُراق حامیم

پایگاه خبری تخصصی هنر ایرانی اسلامی

خانه » کارگاه هنر چیست؟

کارگاه هنر چیست؟

يكي از مهمترين نيازهاي بشر يعني " نياز به بيان " از طريق هنر به راحتي انجام پذير است. هنر كتيبه اي نيست كه فقط واژه گان بر آن نقش بسته باشد بلكه رسانه اي است كه هر كس معنايى را به گونه اي از آن درك مي نمايد.

از مجاز، تشبیه، کنایه، استعاره و … در تعاریف علمی پرهیز می کنند امّا در هنر از شیوه های گوناگون و همه وسایل استفاده می شود تا معنی و مفهوم منتقل شود. یکی از مهمترین نیازهای بشر یعنی ” نیاز به بیان ” از طریق هنر به راحتی انجام پذیر است. هنر کتیبه ای نیست که فقط واژه گان بر آن نقش بسته باشد بلکه رسانه ای است که هر کس معنایى را به گونه ای از آن درک می نماید. الفبای تصویر و روابط و نیروهای بین آن ها اساس ” بیان ” را به عهده دارند. بنابراین این روابط غیر مادی هستند و هنر، ارتقا مواد به نیرویى غیر مادی و مفاهیم است.

در دوران هاى مختلف، بشر برای” اظهار و بیان” ، با توجه به شرایط به روش های مختلف متوسل شده است. برای بررسی بیشتر، بر اساس مفاهیم، آثار هنرى دوران مختلف تا امروز به سه دوره تقسیم شده اند: دوره هنر نمادین ۱ ، در این دوره انتقال معنى به کمک نشانه های تصویرى بوده است، دوره هایى چون هنر عصر سنگ، هنرتمدن هاى باستان و هنر تمدن هاى دینى دوره هنر نمادین محسوب می شوند. در آثار دوره نمادین نوعى واقع گرایى و ذهن گرایى وجود دارد  اما در این نمونه ها بیان نمادین بیشترین اهمیت را دارا بوده است.

دوره هنر واقع نما ۲ ، یا عینیت گرایى، تقلید از نماى طبیعت بوده است. هنر یونان و روم باستان از نظر تاریخى با هنر دوران رنسانس فاصله زیادى دارد، ولى از نظر شیوه واقع نمایى در یک دسته قرار مى گیرند. در تاریخ هنر، دوران رنسانس به معناى تولّد هنر و ادبیات، بر اساس الگوهاى هنر یونان باستان است و از نظر تاریخى به سه دوره تقسیم مى شود:

مرحله آغازین، مرحله پیشین، مرحله پسین که از لحاظ زمانى، اوایل قرن چهاردهم تا اوایل قرن شانزدهم میلادى اوج رواج آن بوده است. هنرمندان یونانى براى اولین بار در تاریخ، آثارى به تقلید از طبیعت بوجود آوردند. نمایش بدن انسان و حالات و حرکات او از زوایاى مختلف، مورد توجه خاص هنرمندان یونانى بود. آن ها براى نمایش واقع نمایانه طبیعت ، به کالبدشناسى، برجسته نمایى و فضاى سه بعدى توجه کردند. از دوره رنسانس، هنرمندان نمایش تصاویر سه بعدى را به صورت علمى پایه ریزى کردند .

Symbolism .1

Objectivism .2

دوره هنر ذهنى ۱ ، یا ذهنیت گرایى ، گرایش به نمایش تصاویر ذهنى در مقابل نمایش عینى طبیعت است و این روش براى ابداع زبان تصویرى شخصى هنرمند است . انسان هنرمند از عصر پارینه سنگی تا عصر معاصر ، برای به تصویر کشیدن موضوع های خود ، روش هایی را اتخاذ نموده است . در طی این مسیر هنر تعریف شد و بنا به شرایط متحول شد. مبانى هنرهاى تجسمى را مى توان به قواعد درک زبان و ابداع در هنرهاى بصرى تعبیر کرد. همان طور که دانستن واژگان بیشتر و دستور زبان موجب درک بهترى از زبان نوشتارى و تفهیم بهتر مطالب مى شود، دانستن اصول زبان ارتباط بصرى با قدرت ابداع و خلاقیت و ادراک در هنر تجسمى ارتباط مستقیم دارد. اغلب آثار هنرهاى تجسمى از عناصر معینى پیروى مى کنند. که این عناصر در درون اثر، ارتباط فعالى با یکدیگر دارند و هیچ گاه این عناصر جدا از هم تلقى نمى شوند. در انتقال پیام اثر، علاوه بر استفاده از این عناصر، تجربه و دانش هنرمند نقش مهمی را دارا است. به بیان دیگر اثر هنرى خلق شده ، بیشتر حاصل تجارب هنرمند و شناخت او از مواد و ابزار کار هنرى است . هنرمند به طور ناخودآگاه درک زیبایى شناختى ، موقعیت اجتماعى ، کیفیات روانشناختى و در نهایت ارتباط خود را با دنیاى اطرافش در اثرش منعکس مى سازد . در هنگام بررسى یک اثر هنرى نباید تنها به تجربه و تحلیل عناصرى که به چشم مى خورند و ظاهر کار اکتفا کرد . بلکه از نظر زیبایى شناختى درک یک اثر و ارتباط برقرار کردن با آن به شناخت کلیت اثر بستگى دارد. در یک اثر روابط باید از لحاظ تناسب، هماهنگى و ریتم … به شرایط قابل درکى رسیده باشد، زیرا که به واسطه آنها ست که یک اثر هنرى مى تواند از وحدت و یکپارچگى که مهمترین اصل دیزاین مى باشد ، برخوردار شود. همان طور که ذکر شد مبانی هنرهای تجسمی ، پایه و اساس دیزاین است ، که دارای دو وجه اصلی می باشد . نخست الفبای تصویر و بعد نیروهای تصویر مى باشد.

Subjectivism .1

البته برای رسیدن به یک دیزاین موفق باید روش ترکیب تصاویر و طراحی به سه روش زیر صورت گیرد. اصول دیزاین و بیان آن با تصرّف و ترکیب و تغییر عناصر بوجود می آید. با خلاصه کردن ، تنظیم و اغراق ، برش دادن و انتزاع کردن تصرّف شکل می گیرد و با ارتباط دادن ، تعمیم ، اتصال ، تلفیق ، تطبیق و تبدیل می توان اصول ترکیب را ایجاد نمود. و با تغییر دادن خط ، بافت ، منبع نور و رنگ به ترکیب بندی متفاوتی رسید .