نقد و بررسی کتاب «زنان زرخرید» در باغ‌موزه نگارستان

پنجاهمین نشست «عصر سه‌شنبه‌های بخارا» به پژوهش فریبا کاظم‌نیا اختصاص یافت.

به گزارش پایگاه خبری هنر ایرانی – اسلامی بُراق حامیم به نقل از خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در پنجاهمین نشست از سلسله نشست‌های فرهنگی «عصر سه‌شنبه‌های بخارا»، کتاب پژوهشی «زنان زرخرید» (بررسی وضعیت کنیزان در ایران) نوشته‌ی فریبا کاظم‌نیا در باغ‌موزه نگارستان نقد و بررسی می‌شود.

این نشست روز سه‌شنبه ۲۲ مهرماه ۱۴۰۴، ساعت ۱۷ با همکاری نشریه‌ی بخارا و باغ‌موزه نگارستان برگزار خواهد شد. در این برنامه، چهره‌های فرهنگی و پژوهشگران برجسته‌ای همچون ابراهیم موسی‌پور بشلی، یونس فرهمند، معصومعلی پنجه، فریبا کاظم‌نیا و علی دهباشی به گفت‌وگو و تحلیل درباره‌ی محتوای این اثر خواهند پرداخت.

بازخوانی تاریخ فراموش‌شده زنان در ایران

کتاب «زنان زرخرید» که به‌تازگی توسط انتشارات تیسا منتشر شده، کوششی پژوهشی است برای بازسازی بخشی از تاریخ اجتماعی ایران که در روایت‌های رسمی و نخبه‌گرایانه کمتر دیده شده است.
فریبا کاظم‌نیا در این اثر، با بهره‌گیری از منابع تاریخی، فقهی، ادبی و سفرنامه‌ها، وضعیت کنیزان در ایران پیشامدرن را در ابعاد گوناگون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حقوقی</strong> مورد بررسی قرار داده است.

نویسنده نشان می‌دهد که نظام برده‌داری در ایران نه پدیده‌ای حاشیه‌ای، بلکه ساختاری درهم‌تنیده با قدرت سیاسی، اقتصاد و نهادهای دینی و خانوادگی بوده است. در این پژوهش، نگاه تازه‌ای به جایگاه و تجربه‌ی زیستۀ زنان فرودست ارائه می‌شود؛ زنانی که در تاریخ رسمی کم‌تر دیده و شنیده شده‌اند.

نگاهی جامعه‌شناختی به نقش زنان فرودست

در این اثر، فریبا کاظم‌نیا با تأکید بر نقش کنیزان در بازتولید روابط سلطه و بازنمایی آنان به‌عنوان «کالا»، نشان می‌دهد که هویت و موقعیت این زنان در جامعه‌ی گذشته ایران بسیار پیچیده‌تر از تصویری است که در روایت‌های تاریخی به‌جا مانده است.

کتاب به بررسی جنبه‌هایی چون آموزش، پیشه‌ها، جایگاه خانوادگی، امکان آزادی، و هویت اجتماعی کنیزان می‌پردازد و با نگاهی چندوجهی، زمینه‌ای برای درک بهتر تاریخ اجتماعی و جنسیتی ایران فراهم می‌آورد.

تلاشی برای پر کردن خلأ پژوهشی در تاریخ زنان

«زنان زرخرید» از منظر تاریخ اجتماعی و مطالعات جنسیت، تلاشی است برای پر کردن خلأ پژوهشی در شناخت زنان بی‌نام و نشان تاریخ ایران.
>این اثر با نگاهی علمی و تحلیلی، سازوکارهای جنسیتی و طبقاتی را در جامعه‌ی ایرانی پیشامدرن آشکار می‌سازد و به بازخوانی تجربه‌ی زیسته‌ی زنانی می‌پردازد که حضورشان در تاریخ رسمی کم‌رنگ مانده است.

مشخصات نشست

📅 زمان برگزاری: سه‌شنبه ۲۲ مهرماه ۱۴۰۴، ساعت ۱۷
📍 مکان: باغ‌موزه نگارستان، تهران
👤 سخنرانان: ابراهیم موسی‌پور بشلی، یونس فرهمند، معصومعلی پنجه، فریبا کاظم‌نیا، علی دهباشی
📘 موضوع نشست: نقد و بررسی کتاب «زنان زرخرید»
📚 ناشر کتاب: انتشارات تیسا