نوام چامسکی (زاده ۷ دسامبر ۱۹۲۸) زبان‌شناس، فیلسوف، دانشمند علوم شناختی، نویسنده و فعال سیاسی آمریکایی است. او به طور گسترده به عنوان یکی از برجسته‌ترین متفکران معاصر شناخته می‌شود و به دلیل سهم بنیادی‌اش در زمینه زبان‌شناسی، به‌ویژه نظریه دستور زایشی، معروف است.
به گزارش پایگاه خبری هنری بُراق حامیم، چامسکی به خاطر انتقادات صریح خود از سیاست خارجی ایالات متحده و ساختارهای قدرت شناخته می‌شود. او یک آنارشیست-سندیکالیست است که از دموکراسی مستقیم و مالکیت جمعی ابزار تولید دفاع می‌کند.
والریا واسرمن چامسکی، همسر نوام چامسکی، می گوید گزارش های روز سه شنبه مبنی بر مرگ این زبان شناس و فعال مشهور، صحت ندارد.
او سه‌شنبه در پاسخ به پرسش ایمیلی از آسوشیتدپرس نوشت: «نه، نادرست است». والریا چامسکی هفته گذشته به آسوشیتدپرس گفت که نوام چامسکی، ۹۵ ساله، در حالی که پس از سکته مغزی یک سال پیش در حال بهبودی بود، در بیمارستانی در برزیل بستری شده بود. اما بیمارستان Beneficencia Portuguesa در سائوپائولو در بیانیه‌ای اعلام کرد که چامسکی روز سه‌شنبه برای ادامه درمان خود در خانه مرخص شد.
اوایل روز سه‌شنبه، چامسکی در ترند شبکه اجتماعی X بود زیرا گزارش‌های نادرست از مرگ او فراوان بود. ژاکوبین و نیو استیتسمن برای چامسکی درگذشت منتشر کردند، اگرچه عنوان اول تیتر خود را از “ما نوام چامسکی را به خاطر می آوریم” به “بیایید نوام چامسکی را جشن بگیریم” تغییر داد. نیو استیتسمن مقاله خود از یانیس واروفاکیس وزیر دارایی سابق یونان را به کلی حذف کرد. سایت خبری برزیلی Diario do Centro do Mundo نیز خبر مرگ چامسکی را حذف کرد و اصلاحیه ای صادر کرد.
خانواده چامسکی از سال ۲۰۱۵ در برزیل اقامت داشته اند. نوام چامسکی، که میلیون ها نفر به دلیل انتقاداتش از سیاست خارجی ایالات متحده شناخته می شوند، برای چندین دهه در موسسه فناوری ماساچوست تدریس می کرد. در سال ۲۰۱۷، او به کالج علوم اجتماعی و رفتاری در دانشگاه آریزونا در توسان پیوست.
آثار برجسته چامسکی:
چامسکی در طول زندگی پربار خود، آثار متعددی در زمینه‌های مختلف، از جمله زبان‌شناسی، فلسفه، علوم شناختی، سیاست و نقد اجتماعی، منتشر کرده است.
برخی از آثار برجسته او عبارتند از:
* ساختارهای نحوی (۱۹۵۷): این کتاب، که رساله دکتری چامسکی بود، پایه‌های نظریه دستور زایشی را بنا نهاد.
* زبان و ذهن (۱۹۶۸): در این کتاب، چامسکی استدلال می‌کند که انسان‌ها دارای ظرفیت ذاتی برای زبان هستند و این ظرفیت را می‌توان با دستور زایشی توضیح داد.
* قدرت و ایدئولوژی (۱۹۸۸): این کتاب مجموعه‌ای از مقالات چامسکی در مورد سیاست خارجی و رسانه‌های جمعی است.
* در باب آنارشیسم (۱۹۹۷): در این کتاب، چامسکی به دفاع از آنارشیسم-سندیکالیسم به عنوان یک نظام سیاسی مطلوب می‌پردازد.
چامسکی علاوه بر این کتاب‌ها، مقالات و سخنرانی‌های متعددی نیز منتشر کرده است. آثار او به زبان‌های متعددی ترجمه شده و تأثیر عمیقی بر طیف گسترده‌ای از رشته‌ها، از جمله زبان‌شناسی، فلسفه، روانشناسی، علوم کامپیوتر و آموزش داشته است.
جوایز و افتخارات:
چامسکی به خاطر دستاوردهای خود جوایز و افتخارات متعددی دریافت کرده است، از جمله:
* جایزه رولکارت (۱۹۶۱)
* جایزه گشتالت (۱۹۷۳)
* جایزه بنیاد بالزان (۱۹۸۸)
* جایزه ساتر (۲۰۰۲)
* مدال آزادی (۲۰۱۰)
چامسکی بدون شک یکی از متفکران تأثیرگذار دوران ما است. کار او درک ما را از زبان، ذهن و جامعه متحول کرده است. نوام چامسکی (Noam Chomsky) یک شخصیت بسیار تأثیرگذار است که در زمینه‌های مختلفی مشارکت‌های قابل توجهی داشته است:
* زبان‌شناسی : چامسکی که اغلب به عنوان «پدر زبان‌شناسی نوین» شناخته می‌شود، نظریه‌های او در دهه ۱۹۵۰ این حوزه را متحول کرد. ایده اصلی او این است که توانایی زبان انسان ذاتی است، یک ظرفیت منحصر به فرد انسانی با یک بنیاد زیستی. کار او روی دستور زبان جهانی و دستور زبان زایشی تأثیر بسزایی داشته است.
* فلسفه: کار چامسکی در زبان‌شناسی تأثیر بسزایی بر فلسفه، به ویژه در زمینه علوم شناختی داشته است [Internet Encyclopedia of Philosophy: Noam Chomsky].
* فعالیت اجتماعی و نقد اجتماعی: چامسکی به عنوان منتقد صریح سیاست خارجی و ساختارهای قدرت ایالات متحده، یک آنارشیست سندیکالیست برجسته است که به حداکثر رساندن تصمیم‌گیری جمعی اعتقاد دارد [Britannica: Noam Chomsky]. او نویسنده پرکاری در مورد مسائل سیاسی است و یکی از پرنقل‌ترین نویسندگان زنده به شمار می‌رود.
کار چامسکی همچنان مورد بحث و مطالعه قرار می‌گیرد، اما شکی نیست که او یک چهره برجسته فکری قرن بیستم و بیست و یکم است.
مطالب جالب
کتاب «رمضان با قرآن؛ ۳۰ روز، ۳۰ درس»
سوره بقره
کتاب رساله نماز و روزه